Connecting the Archives
Published on September 7th, 2020
* * * * * * * * * * * *
Om vorm te geven aan het toekomstige programma en de organisatiestructuur van de Archieven Design en Digitale Cultuur komen in 2020 verschillende een visiegroep en werkgroepen samen. De opdracht aan de werkgroepen is het bepalen van een integrale werkwijze die alle betrokken partijen in het netwerk in staat stelt een methode, instrumentarium en kennis te ontwikkelen, te delen en daarmee de bestaande infrastructuur te verstevigen.
Het Nieuwe Instituut, Rotterdam
Het Nieuwe Instituut, in samenwerking met een groot aantal spelers uit het ontwerpveld, is dit jaar gestart met de voorbereidingen voor het vormen van het netwerk Archieven Design en Digitale Cultuur. Het netwerk stimuleert kennisdeling over behoud en beheer van collecties op het gebied van design en digitale cultuur, verbindt collecties en maakt deze toegankelijk. De afgelopen maanden hebben een visiegroep en vier werkgroepen – Netwerk en instrumentarium, Methode, Programma en Infrastructuur – gewerkt aan het vormgeven van een integrale werkwijze die alle betrokken partijen in het netwerk in staat stelt een methode, instrumentarium en kennis te ontwikkelen, te delen en daarmee de bestaande infrastructuur te verstevigen.
Op woensdag 30 september a.s. komen de werkgroepleden samen om de ontwikkelde kennis met elkaar te delen. Nu, halverwege het proces van het ontwikkelen van het programma en de organisatiestructuur van het netwerk, presenteert iedere werkgroep live de eerste resultaten en schetst een beeld van waar de komende periode naartoe gewerkt zal worden.
Om vorm te geven aan het toekomstige programma en de organisatiestructuur van de Archieven Design en Digitale Cultuur komen in 2020 verschillende een visiegroep en werkgroepen samen. De opdracht aan de werkgroepen is het bepalen van een integrale werkwijze die alle betrokken partijen in het netwerk in staat stelt een methode, instrumentarium en kennis te ontwikkelen, te delen en daarmee de bestaande infrastructuur te verstevigen.
Presentaties van de visiegroep en de werkgroepen
13.00 – 14.30
Tijdens de bijeenkomst wordt in verschillende presentaties gereflecteerd op de kennis die de visiegroep en werkgroepen de afgelopen maanden ontwikkeld hebben. De visiegroep presenteert haar visiestuk en geeft uitleg over de lange lijnen van het netwerk. De werkgroepen Netwerk en Instrumentarium, Methode, Programma en Infrastructuur geven ieder een overzicht van de eerste uitkomsten. Daarnaast wordt met een vooruitblik duidelijk welke vragen nog beantwoord moeten worden om het activiteitenprogramma voor de nieuwe beleidsperiode te kunnen formuleren.
Keynote Kijk wat ik heb!
Jules Rijssen van Imagine IC
16.30 – 17.10
De werkopvatting van Imagine IC stelt dat erfgoed een proces is dat continu doorloopt. Het gaat niet slechts om het verleden maar ook om het hier en nu: het gaat om erfgoed van ‘actueel samenleven’. Dat betekent niet alleen concreet op zoek gaan naar personen en netwerken die mee kunnen en willen doen aan participatieprojecten maar ook gevoelig zijn voor onzichtbare gezichten en niet-hoorbare stemmen. Daardoor krijgen of eisen ze ook hun plek aan de erfgoedtafel. Jules Rijssen is als verzamelnetwerker verbonden Imagine IC en neemt ons aan de hand van enkele cases mee in het complexe en dynamische proces van meerstemmigheid, erfgoeddemocratie en emotienetwerken.
Visiegroep
De visiegroep geeft richting aan het denken over wat erfgoed kan zijn, en de vraag waarom en voor wie dit erfgoed belangrijk is. De visiegroep wordt uitgedaagd voorbij status quo na te denken over de toekomst van het veld op het gebied van erfgoed en innovatie gerelateerd aan de ontwerpende disciplines. Het resultaat van dit proces is een visiedocument waarmee de platformfunctie de komende vier jaar kan worden geladen.
- Voorzitter: Josien Paulides – Het Nieuwe Instituut
- Verslaglegging: Gert Staal
- Chantal Keijsper – Utrechts Archief
- Timo de Rijk – Design Museum Den Bosch
- Annet Dekker – Universiteit van Amsterdam
- Floor van Spaendonck – Bureau Europa
- Guus Beumer – Het Nieuwe Instituut
- Wayne Modest – Research Center for Material Culture
Werkgroep 1: Netwerk & instrumentarium
Deze werkgroep brengt de aanwezige kennispartijen en hun expertise in kaart. Ze doet onderzoek naar en ontwikkelt een visie op welke aspecten van archiefvorming decentraal kunnen worden georganiseerd en welke om een centrale benadering vragen. Ze werkt aan actieve uitbreiding van het netwerk met partijen die specifieke kennis en praktijkervaringen inbrengen, zodat de decentrale aanpak en het bijbehorend instrumentarium optimaal worden benut.
- Wilbert Helmus – NDE, Netwerk Digitaal Erfgoed
- Arie Altena – V2_ Lab for the Unstable Media
- Gaby Wijers – LIMA
- Tjeerd de Boer – Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid
- Mathieu Lommen – Allard Pierson van de Universiteit van Amsterdam
- Guus Boekhorst – Textiel Museum
Werkgroep 2: Methode
Deze werkgroep werkt een methode uit voor een gedragen wijze van waarderen en selecteren. Bij de inventarisatie in 2019 zijn vraagtekens geplaatst bij het aanleggen van auteursarchieven. In het digitale domein is het hoe-dan-ook onmogelijk om van de auteur te spreken: het auteurschap is er per definitie meervoudig. En in de recente transformatie van vormgevingssector tekent zich een vergelijkbare tendens tot gedeelde productie af, terwijl thema’s en werkgebieden (opgaven) beslissender zijn geworden dan de individuele signatuur van de ontwerper. De traditionele kunsthistorische (op stijl en maker gebaseerde) benadering van de vakgebieden maakt plaats voor een contextuele interesse. Dat dwingt tot een nieuwe methode van waardering en selectie van relevante of belangrijke archieven, passend bij het fundamenteel veranderlijke karakter van de ontwerpdisciplines.
- Ton Geerts – RKD, Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
- Nikki Gonnissen – Thonik
- Kirsten Algera – MacGuffin Magazine
- Marcus Cohen – DEN, Kennisinstituut cultuur & digitalisering
- Annemartine van Kesteren – Museum Boijmans Van Beuningen
- Klaas Kuitenbrouwer – Het Nieuwe Instituut
Werkgroep 3: Programma
De werkgroep programma benadrukt het gebruik van een toekomstig archief voor design en digitale cultuur om zo het belang ervan zichtbaar te maken. Het is niet alleen zaak om archieven in beide domeinen op te sporen en te ontsluiten, maar die ook te onderzoeken en te openbaren. De werkgroep ontwikkelt een voorstel voor waarmee publieke aandacht wordt gegenereerd.
- Harriët van der Veen – Wim Crouwel Instituut
- Robert van Rixtel – Louis Kalff Instituut
- Eric Kluitenberg – Tactical Media Files
- Manique Hendricks – Zelfstandig, LIMA
- Michel Langendijk – Zelfstandig
Werkgroep 4: Infrastructuur
Ontwikkelt een visie op de technische en juridische infrastructuur die verbeterd dan wel van de grond af aan ontwikkeld moet worden om een landelijke (centrale – decentrale) archief praktijk op het gebied van design en digitale cultuur te ondersteunen.
- Tom Demeyer – Waag
- Paul Keller – Zelfstandig
- Walter Swagemakers – EYE Filmmuseum
- Pepijn Lemmens – Het Nieuwe Instituut
- Enno Meijers – NDE, Netwerk Digitaal Erfgoed
- Ramses van Bragt – RKD, Nederlands Instituut voor Kunstgeschiedenis
De werkgroepen vinden plaats van april 2020 tot en met oktober 2020 en worden voorgezeten door Floor van Spaendonck – Bureau Europa.
* * * * * * * * * * * *
T O T O P
